του Λεωνίδα Λιάμη
Αν εξαιρέσει κανείς τη Χαλκιδική και κάποιες ζώνες παραγωγής του προϊόντος στην Αρκαδία και στην Αργολίδα, η εικόνα που εµφανίζεται σε σοβαρούς «πυρήνες» της καλλιέργειας όπως η Πέλλα, η Ηµαθία και η Κορινθία, είναι αποκαρδιωτική, µε τις ζηµιές να είναι εκτεταµένες και σε κάποιες περιοχές να θεωρείται χαµένη χρονιά. Το κακό ξεκίνησε από τον ισχυρό παγετό που εκδηλώθηκε λίγο µετά τα µέσα Μαρτίου προκαλώντας σηµαντικές καταστροφές ιδίως στον κάµπο της Κεντρικής Μακεδονίας. Ακολούθησαν οι παρατεταµένες βροχές που ευνόησαν την ανάπτυξη µυκήτων και στο «καπάκι» ήρθε και η χαριστική βολή από τις χαλαζοπτώσεις της περασµένης εβδοµάδας. Αποτέλεσµα; Σε κάποιες καλλιεργητικές ζώνες η απώλεια παραγωγής εκτιµάται ότι είναι σχεδόν ολοκληρωτική, ενώ όπου το αποτύπωµα των κλιµατικών φαινοµένων δεν ήταν τόσο βαθύ, οι ζηµιές περιορίζονται στο 20%.
Πάντως όσοι έχουν παραγωγή φέτος, µπορούν να ελπίζουν σε µια καλή χρονιά. Κι αυτό γιατί µε την αισθητά µειωµένη αναµενόµενη προσφορά προϊόντος και συνδυαστικά µε τις πληροφορίες ότι ανάλογες ζηµίες από τις καιρικές συνθήκες έχουν προκληθεί στην παραγωγή της Ισπανίας και της Ιταλίας, δηµιουργούνται προϋποθέσεις για ψηλές τιµές παραγωγού.
Η «ακτινογραφία» της καλλιέργειας στην Ελλάδα σήµερα δείχνει πως στην πιο δύσκολη θέση βρίσκονται τα περιβόλια µε βερίκοκα στον κάµπο των Γιαννιτσών στην Πέλλα, ο οποίος εκτείνεται, συνολικά, σε περίπου 25.000 στρέµµατα και σε οικισµούς όπως ο Παλαιός και ο Νέος Μυλότοπος, το Αχλαδοχώρι, η Αραβησσός, η Καρυώτισσα, το Μελίσσι και οι Αµπελιές. Ο ισχυρός παγετός το τριήµερο 18-20 Μαρτίου, επέφερε σχεδόν καθολικό πλήγµα και στη συνέχεια τα αποτελείωσε η κακοκαιρία της περασµένης εβδοµάδας.
«Η απώλεια παραγωγής ξεπερνά το 90%» εξηγεί ο γεωπόνος, Σάββας Παστόπουλος, µε ενεργό κατάστηµα αγροεφοδίων στην περιοχή και προσθέτει πως «το πλήγµα αφορά όλες τις ποικιλίες του βερίκοκου και είναι και εκτεταµένο». Εξίσου βαριά είναι η ατµόσφαιρα στις τάξεις των παραγωγών βερίκοκου και στη γειτονική Ηµαθία, όπου επίσης οι δυσµενείς καιρικές συνθήκες έχουν προκαλέσει καταστροφές, µε αρνητικό πρωταγωνιστή και εδώ τον παγετό του Μαρτίου. Ο Θεόδωρος Γκαλίτσιος, γεωπόνος από τη Βέροια, µας ανέφερε ότι «και εδώ έχουµε µεγάλες απώλειες στην καλλιέργεια. Πρώιµες ποικιλίες όπως Μocador, Pricia, Lady cot, Farbaly, Luna είχαν προβλήµατα ήδη από το άνθος πριν τη γονιµοποίηση και ήρθε µετά και ο παγετός του Μαρτίου και τα καθάρισε. Οι ζηµίες σε πρώιµες ποικιλίες ξεπερνούν το 70%, αλλά θα έλεγα πως γενικά όλο το βερίκοκο αντιµετωπίζει προβλήµατα». Στο παραγωγικό κέντρο της Χαλκιδικής, αντιθέτως, η εικόνα που έχουν τα κτήµατα, τουλάχιστον µέχρι στιγµής, είναι εξαιρετική, καθώς τα λίγα χαλάζια που έπεσαν στο νοµό δεν επηρέασαν το βερίκοκο, ενώ τυχερή ήταν η περιοχή και µε τον παγετό, αφού δεν εκδηλώθηκε τοπικά. «Έχουµε µπει ήδη στα αραιώµατα και τα δέντρα δείχνουν καλά. Αν όλα πάνε πρίµα και στη συνέχεια, θα µιλάµε για µια καλή χρονιά», εξηγεί ο γεωπόνος Σάκης Κασαµανώλης, διευκρινίζοντας, πάντως, πως υπάρχει µια απώλεια στα βιοµηχανικά Μπεµπέκου, αλλά ως ποσοστό, πλέον, η ποικιλία δεν αντιπροσωπεύουν πάνω από το 20% της καλλιέργειας στην περιοχή της Χαλκιδικής.
Διαφορετική εικόνα σε Άστρος και Άργος
Με χωρικές διαφοροποιήσεις παρουσιάζεται η τρέχουσα κατάσταση για το βερίκοκο και στην Πελοπόννησο. «Έχουµε κάποια θέµατα, αλλά κατά τόπους. Σε εµάς, π.χ., στο Άστρος Κυνουρίας, µέχρι στιγµής όλα εξελίσσονται θετικά. Είµαστε ήδη στα αραιώµατα και προχωράµε καλά. Οριακά βέβαια γλιτώσαµε τον παγετό. Σε άλλες περιοχές, ωστόσο, όπως ακούµε για την Αργολίδα, δεν ήταν εξίσου τυχεροί», εκτίµησε ο Χάρης Κούρος, παραγωγός από το Άστρος Κυνουρίας στην Αρκαδία. Παγετός και χαλάζι, σε δύο διαφορετικά χρονικά κύµατα, ταλαιπώρησαν τα βερίκοκα στην Αργολίδα. «Υπάρχουν περιοχές που θα κόψουν βερίκοκο, αλλά στα πεδινά και σε κάποια ορεινά χωριά, ο παγετός έκανε µεγάλες ζηµίες, πάνω από 70% και για τους παραγωγούς εκεί η χρονιά θα είναι πολύ δύσκολη, γιατί και οι αποζηµιώσεις µε το ζόρι καλύπτουν το κόστος παραγωγής. Έχουν επηρεαστεί κυρίως οι πρώιµες, αλλά και οι µεσοπρώιµες ποικιλίες. Ξεκίνησαν από το στάδιο του καρπιδίου έως και το στάδιο της πλήρους άνθισης, ενώ όσες είχαν κλειστά λουλούδια αυτές διασώθηκαν. Σε αυτή την κατηγορία είναι κατά βάση οι όψιµες ποικιλίες», περιγράφει ο Γιώργος Γαµβρούλας, γεωπόνος µε βάση στη Νέα Ηραία του Άργους. Ο ίδιος προσθέτει πως για το χαλάζι ξεκίνησαν ήδη οι δηλώσεις ζηµιάς και η προθεσµία λήγει στις 15 Απριλίου.