Οι συνθήκες, που διαµορφώνονται καλλιεργητικά και εµπορικά για τον «πράσινο» ελληνικό χρυσό, όπως έχει αρχίσει να αποκαλείται πλέον το δηµοφιλές φρούτο, λόγω της διαρκώς αυξανόµενης βαρύτητας που έχει στον πρωτογενή τοµέα και στο εξαγωγικό «µπουκέτο» τροφίµων της χώρας, φαίνεται να ευνοούν µια ανοδική τάση στη νέα εµπορική σεζόν.
«Η Χιλή δεν µπόρεσε να στείλει ακτινίδια στην ευρωπαϊκή αγορά, λόγω αυξηµένου µεταφορικού κόστους, τα νεοζηλανδέζικα έχουν αρχίσει να τελειώνουν, τα δικά µας φαίνεται πως θα είναι λιγότερα από πέρυσι και την ίδια στιγµή το εµπόριο δείχνει ήδη ζωηρό ενδιαφέρον του, µολονότι είµαστε ακόµη µακριά από την έναρξη της συγκοµιδής. Υπό αυτό το πρίσµα ευελπιστώ ότι θα πάµε σε µια καλή χρονιά από άποψη τιµών, ίσως καλύτερη και από την εξαιρετική περσινή, κατά την οποία για τα µέλη µας το στήσιµο ήρθε στα 95 λεπτά το κιλό, παραδοτέα», εξηγεί ο Στέλιος Μερµελέγκας, πρόεδρος της οµάδας παραγωγών ακτινιδίου, που διατηρεί η ΕΑΣ Καβάλας στην ευρύτερη περιοχή της Χρυσούπολης.
Ξεφυλλίστε και κατεβάστε σε υψηλή ανάλυση το φύλλο 982 της Agrenda
Μικρότερη παραγωγή σε σχέση µε µια κανονική χρονιά
Μιλώντας στην Agrenda ο επικεφαλής της δραστήριας οργάνωσης που καλλιεργεί 3.500 στρέµµατα µε ακτινιδιές, στην πεδιάδα του Νέστου, εκτίµησε πως η παραγωγή, τουλάχιστον τοπικά, αναµένεται αισθητά µικρότερη, σε σχέση µε µια κανονική χρονιά. «Ζούµε µια περίεργη κατάσταση φέτος. Στο ξεκίνηµα της χρονιάς, λόγω του ήπιου χειµώνα και της έλλειψης ωρών ψύχους, υπήρξε ακαρπία σε ένα ποσοστό, ενώ κατόπιν είχαµε έναν δυνατό αέρα στην πρώτη έκπτυξη των οφθαλµών κι έναν εξίσου ισχυρό δεύτερο, για πολλές ηµέρες, ένα µήνα µετά, όταν είχαν σχηµατιστεί καρποί, µε συνέπεια κάποια φρούτα να τριφτούν και να εµφανίσουν εγκαύµατα και ταυτόχρονα να σπάσουν και κλαδιά. Αν προστεθεί η ζηµιά που προκάλεσαν αυτοί οι παράγοντες οδηγούµαστε στην πρόβλεψη πως η απώλεια, ως προς τις αποδόσεις των κτηµάτων, θα κυµανθεί φέτος στο περίπου 30%-40%», τονίζει ο κ. Μερµελέγκας.
Όσοι είχαν τη δυνατότητα να ποτίσουν στην περιοχή της Μελίκης, στην Ηµαθία, προσβλέπουν φέτος σε καλή στρεµµατική απόδοση. «Το 80% των κτηµάτων ποτίστηκαν και είναι φορτωµένα, αλλά υπάρχει και ένα 20% που είναι προβληµατικό. Όσοι δεν µπόρεσαν να αρδεύσουν έχουν µικροκαρπία», εξηγεί ο παραγωγός Γιώργος Καραγκιοζόπουλος και δεν κρύβει ότι η καλλιέργεια του ακτινιδίου είναι η µόνη πλέον που στηρίζει το εισόδηµα των παραγωγών της περιοχής και για αυτό το λόγο, χρόνο µε το χρόνο, µπαίνουν τοπικά νέες φυτείες.
Προσδοκίες για καλύτερες τιµές
Μειωµένη παραγωγή φέτος αναµένεται και στην περιοχή της Πιερίας. «Τα δέντρα κάθε άλλο παρά φορτωµένα είναι. Η ακαρπία εξαιτίας της έλλειψης ωρών ψύχους, το χαλάζι µε έντονη ανεµοθύελλα, που µας έπληξε στις αρχές της άνοιξης (σ. σ. 4/3/2024), και η παρατεταµένη, για 90 ηµέρες, ανοµβρία, έχουν επηρεάσει τα δέντρα», περιγράφει στην Agrenda ο Ηλίας Γκρίνιας, πρόεδρος του Α.Σ. ΠΕΣΚΟ Κονταριώτισσας και Αγίου Σπυρίδωνα, προσθέτοντας πως «υπολογίζουµε πως οι αποδόσεις θα κυµανθούν φέτος στους 2 τόνους το στρέµµα, όταν σε µια κανονική χρονιά πιάνουµε γύρω τους 4-5 τόνους ανά στρέµµα».
Και για τα φρούτα που σώθηκαν, πάντως, χρειάστηκε µεγάλος αγώνας από τους παραγωγούς, ο οποίος στοίχησε κι ακριβά, καθώς χρειάστηκε να ναυλωθούν ακόµη και ιδιωτικές ποµόνες προκειµένου να αρδευτούν τα διψασµένα κτήµατα ανεβάζοντας σηµαντικά το κόστος καλλιέργειας.
Ως προς τις εµπορικές προοπτικές του προϊόντος, ο κ. Γκρίνιας αναφέρει πως διαγράφονται θετικές. «Υπάρχουν ήδη οχλήσεις από το εµπόριο σε παραγωγούς και οργανώσεις, γεγονός που δηµιουργεί προσδοκίες πως ίσως να έχουµε ακόµη καλύτερες τιµές από πέρσι, όταν η µέση τιµή για τα µέλη µας διαµορφώθηκε περίπου στα 0,88 ευρώ το κιλό», τονίζει.
Μισές ώρες ψύχους στην Άρτα
Καλύτερα από πέρυσι, αλλά και πάλι κάτω από τα standards του νοµού, παρουσιάζεται φέτος η εικόνα των κτηµάτων στην περιοχή της Άρτας κι ο «ένοχος», εν προκειµένω, φαίνεται πως είναι ο ήπιος χειµώνας. «Αντί για 800 ώρες ψύχους, καταγράφηκαν περίπου οι µισές, το πολύ και τα δέντρα δεν ξεκουράστηκαν. Έτσι, ενώ κανονικά τα κτήµατα µας δίνουν µια µέση απόδοση κοντά στους 4 τόνους ανά στρέµµα, φέτος πάµε για 2 -2,2 τόνους, µε πολύ κόπο και τουλάχιστον 20% περισσότερο νερό, διότι είχαµε και την ανοµβρία µε τις ιδιαίτερα υψηλές θερµοκρασίες το καλοκαίρι, γεγονός που ανέβασε και το κόστος παραγωγής», εξηγεί ο Άγγελος Ξυλογιάννης, από τον τοπικό Αγροτικό Συνεταιρισµό Άρτας.
Ο έµπειρος συνεταιριστής δεν κρύβει επίσης την ανησυχία του και τον κίνδυνο απώλειας της καλής φήµη του προϊόντος στις διεθνείς αγορές, από τις παραβατικές και κοντόφθαλµες συµπεριφορές παραγωγών και εµπόρων που σπεύδουν να κόψουν άγουρα ακτινίδια, υπονοµεύοντας τη µακροπρόθεσµη βιωσιµότητα του κλάδου. «Με βρήκε προ ηµερών ένας παραγωγός και µου είπε πως έχει µια πρώιµη ποικιλία. Του είπα να τη δούµε αν έχεις τις προδιαγραφές κι αν είναι να την κόψουµε. ∆εν ξαναήρθε. Πήγα όµως στο κτήµα που µου είχε πει και βρήκα κυρίως φύλλα. Κάποιοι καρποί που δεν είχαν κοπεί τους µετρήσαµε και είδαµε ότι τα σάκχαρά τους ήταν 4,2% ενώ για να κοπούν οι νοµοθεσία λέει ότι πρέπει να είναι τουλάχιστον 6,2%», µας είπε ο κ. Ξυλογιάννης, για να συµπληρώσει πως «επειδή έχουµε ένα προϊόν µε µεγάλες προοπτικές, δεν πρέπει να το απαξιώνουµε µόνοι µας για ένα πρόσκαιρο κέρδος».
Την ανάγκη ενίσχυσης και αυστηροποίησης των ελέγχων, προκειµένου να αποτρέπονται οι πρόωρες κοπές ακτινιδίων, επισηµαίνουν και οι υπόλοιποι συνοµιλητές µας.
Από 15 Οκτωβρίου η συλλογή Hayward και από 1η Νοεμβρίου η έναρξη της εμπορίας τους
της Βασιλικής Μαντά
Τους όρους και τις προϋποθέσεις ωρίµανσης, µεταφοράς και συσκευασίας των ακτινιδίων επαναφέρει η ∆ΑΟΚ Ηµαθίας, ενόψει της επικείµενης έναρξης της σεζόν 2024/25. Ως ηµεροµηνία έναρξης συγκοµιδής ακτινιδίων της ποικιλίας Hayward, για όλη τη χώρα, ορίζεται η 15η Οκτωβρίου κάθε έτους και ως ηµεροµηνία έναρξης της περιόδου εµπορίας στην εγχώρια αγορά η 1η Νοεµβρίου κάθε έτους. Σε κάθε περίπτωση, οι τυποποιητές- συσκευαστές οφείλουν να διασφαλίζουν, ότι οι ποσότητες ακτινιδίων που εισέρχονται στις εγκαταστάσεις, έχουν αποκτήσει βαθµό ωρίµανσης 6,2° Brix ή µέση περιεκτικότητα σε ξηρά ουσία ποσοστού 15%.
Τα ακτινίδια µεταφέρονται από τους τόπους παραγωγής τους προς εγκαταστάσεις τυποποιητηρίων – συσκευαστηρίων που βρίσκονται αποκλειστικά και µόνο εντός της χώρας. Οι έµποροι που διαθέτουν ακτινίδια στην εγχώρια αγορά, οφείλουν να διασφαλίζουν ότι κατά το χρόνο διάθεσης, τα ακτινίδια έχουν αποκτήσει βαθµό ωρίµανσης τουλάχιστον 9,5° Brix και επιπλέον για τα ακτινίδια της ποικιλίας Hayward ότι έχουν τηρηθεί οι ηµεροµηνίες έναρξης συγκοµιδής και εµπορίας.
Όσον αφορά τους εµπόρους που εξάγουν προς τρίτες χώρες ή αποστέλλουν προς της Ε.Ε. αντίστοιχα, οφείλουν να διασφαλίζουν ότι τα ακτινίδια κατά την εξαγωγή/αποστολή έχουν αποκτήσει βαθµό ωρίµανσης 6,2° Brix ή µέση περιεκτικότητα σε ξηρά ουσία ποσοστού 15% και επιπλέον για την ποικιλία Hayward ότι έχει τηρηθεί και η ηµεροµηνία έναρξης συγκοµιδής.
Κάθε παρτίδα ακτινιδίων που προορίζεται για διακίνηση στην εγχώρια αγορά (µετά την τυποποίηση/συσκευασία) ή αποστολή στην Ε.Ε. ή εξαγωγή σε τρίτες χώρες συσκευάζε ται υποχρεωτικά σε συσκευασίες καθαρού βάρους 20 κιλών κατ’ ανώτατο όριο.
Ειδικότερα, στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων λειτουργεί ψηφιακή υπηρεσία µε τίτλο «∆ηλώσεις Ακτινιδίου προς τυποποίηση/συσκευασία» στην οποία οι τυποποιητές/συσκευαστές καταχωρούν υποχρεωτικά, µέχρι το τέλος της επόµενης ηµερολογιακής ηµέρας από την ηµέρα παραλαβής, τα στοιχεία κάθε εισερχόµενης παρτίδας ακτινιδίων (κωδικό συσκευαστηρίου, ΑΦΜ παραγωγού, ηµεροµηνία παραλαβής, ποσότητα, ποικιλία, καταγωγή και Αριθµό ∆ελτίου Αποστολής).
Αξίζει να σηµειωθεί πως, η υπηρεσία θα διενεργεί ελέγχους για να διασφαλίσει την τήρηση της νοµοθεσίας, και σε περίπτωση παραβάσεων, θα εφαρµόζονται οι διατάξεις του Ν. 4235/2014 περί διοικητικών και ποινικών κυρώσεων.
