του Γιάννη Τσιμπονίδη
Η διάγνωση προβλημάτων επί του πεδίου είναι πάρα πολύ δύσκολη, όπως επισημαίνει ο κ. Έξαρχος. Έτσι για παράδειγμα, στο πρόβλημα της μειωμένης ανάπτυξης των φυτών ακτινιδίων, εμπλέκονται πολλές αιτίες οι οποίες συνδυάζονται και συνεργάζονται, προσθετικά με αποτέλεσμα την μεγιστοποίηση του προβλήματος. Η δεύτερη δυσκολία έγκειται στο γεγονός ότι, ανεξαρτήτως αιτιών, εμφανίζονται πάντα περίπου τα ίδια διακριτά φαινοτυπικά χαρακτηριστικά, δηλαδή ο παραγωγός βλέπει καχεκτικά φυτά με κίτρινα φύλλα που στις περισσότερες περιπτώσεις ξεραίνονται. Άρα εφόσον τα συμπτώματα είναι ίδια, στις περισσότερες περιπτώσεις η αναγνώριση των αιτιών έγκειται στην εμπειρία του γεωπόνου.
Για την επίλυση ενός τέτοιου προβλήματος, σε ένα κτήμα ακτινιδίων, είναι σημαντικό να βρεθούν οι βασικές αιτίες, που συνήθως ομαδοποιούνται ως εξής:
1) “Βιοτικές” καταπονήσεις και πιο συγκεκριμένα, ασθένειες και εχθροί όπως: φυτόφθορα, αρμιλλάρια, αλτερνάρια, βοτρύτης, ίσκα, νηματώδεις, βαμβακάδα κ.α.
2) “Αβιοτικές” καταπονήσεις οι οποίες προέρχονται, από παγετούς, αέρα, χαλάζι, τοξικότητα από ζιζανιοκτόνα, κακής ποιότητας νερού άρδευσης, συμπιεσμένα και όχι καλά στραγγιζόμενα εδάφη με χαμηλή γονιμότητα.
3) Όχι σωστές “καλλιεργητικές” φροντίδες, όπως: όχι ορθολογική άρδευση, ελλιπής ή υπερβολική λίπανση, λάθος τρόπος κλαδέματος, καθυστερημένο αραίωμα, όχι καλό δέσιμο κλαδιών κ.α.
Ωστόσο, η διαδικασία της επίλυσης προβλημάτων, κρατάει αρκετό καιρό και απαιτεί κόπο, υπομονή και υπακοή από τον αγρότη ακτινιδιοπαραγωγό προς τον επιβλέποντα γεωπόνο. Παράλληλα όμως πρέπει να αναφερθεί επίσης ότι κάποια προβλήματα όταν προχωρήσουν αρκετά και περάσει πολύτιμος χρόνος είναι «δυσεπίλυτα» και στην περίπτωση αυτή ότι κι αν γίνει τα φυτά τελικά δεν σώζονται.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το οποίο είναι αρκετά σύνηθες σε πολλά κτήματα ακτινιδίων και καταγράφει την πολυπαραγοντικότητα των αιτιών είναι το εξής: Ένα κτήμα με φυτά ακτινιδίων τα οποία είναι σε μόνιμο “υδατικό” στρες, διότι δεν αρδεύονται σωστά από τον παραγωγό και παράλληλα στο ίδιο κτήμα υπάρχει προσβολή των φυτών από νηματώδεις και φυτόφθορα, σε ένα έδαφος αργιλώδες- συμπιεσμένο κακής στράγγισης και χαμηλής γονιμότητας.
Σε όλα αυτά εάν προστεθεί η επίδραση της «κλιματικής» αλλαγής, στα φυτά τα πράγματα περιπλέκονται περισσότερο και η επίλυση του προβλήματος γίνεται δυσκολότερα.