του Γιάννη Ρούπα
Ανάλογη η εικόνα και στο βερίκοκο. Οι παγετοί του Μαρτίου και του Απριλίου και οι σφοδρές χαλαζοπτώσεις, άφησαν αρνητικό αποτύπωµα στην καλλιέργεια, µε τις απώλειες να κυµαίνονται από 30% σε κτήµατα στην Πελοπόννησο και να φτάνουν έως και πάνω από 80% σε πολλές περιοχές σε Πέλλα και Ηµαθία. Όπως εξηγούν φυσικά οι παραγωγοί, σε αυτό το επίπεδο απωλειών, οποιαδήποτε αύξηση της τιµής δεν µπορεί σε βάθος µια σεζόν να διορθώσει τη ζηµιά.
Το τελευταίο διάστηµα έρχεται στο προσκήνιο και ένας διαφορετικός προβληµατισµός που αφορά το ακτινίδιο, την κατά κοινή οµολογία πιο ταχέως αναπτυσσόµενη καλλιέργεια στη χώρα. Οι παραγωγοί στις νότιες και δυτικές ζώνες καλλιέργειας (δηλαδή από το Αγρίνιο έως την Ήπειρο), οι οποίοι διαθέτουν στην αγορά ένα µεγάλο κοµµάτι της ελληνικής σοδειάς (20-25% κάθε χρόνο), αντιµετωπίζουν σοβαρό πρόβληµα µε τις ώρες ψύχους στην κυρίαρχη πράσινη ποικιλία Hayward.
Όπως εξηγεί στην Agrenda ο έµπειρος παραγωγός Άγγελος Ξυλογιάννης, η κατάσταση χειροτερεύει κάθε χρόνο, αφού όλο και συµπιέζεται ο αριθµός των κρύων ηµερών που τα δέντρα απαιτούν ώστε να παραχθούν σε ικανές ποσότητες οι απαραίτητες ορµόνες προς δηµιουργία των οφθαλµών. «Το πράσινο Hayward απαιτεί περίπου 800 ώρες ύψους, δηλαδή να παραµείνει σε θερµοκρασίες 0 βαθµών Κελσίου έως και 7 βαθµούς Κελσίου. Φέτος στην Άρτα πιάσαµε µε το ζόρι τις 400 ώρες και η ζηµιά µας είναι µεγάλη», θα µας εξηγήσει ο έµπειρος παραγωγός. Στην ουσία, φέτος υπήρξαν πολλές µέρες µε θερµοκρασίες στο όριο των 10-12 βαθµών, λίγες παγωνιές και ικανοποιητικές βροχές.
Όσοι οφθαλµοί τώρα κατάφεραν και αναπτύχθηκαν στις δυσµενείς συνθήκες, ήρθαν µέσα στην άνοιξη αντιµέτωποι µε τις παρατεταµένες αρνητικές θερµοκρασίες, οι οποίες «έκαψαν» µεγάλο ποσοστό από τα µάτια που είχαν αναπτυχθεί ψηλά στις παραγωγικές βέργες. Αθροιστικά, οι παραγωγοί σε Αιτωλοακαρνανία και Άρτα υπολογίζουν απώλειες της τάξη του 40-50%, επίδοση που ισοδυναµεί µε µερική ακαρπία. Συνολικά, κάτι παρόµοιο ως φαινόµενο είχε παρουσιαστεί και το 2023, µε σηµαντικές συνέπειες για τον παραγωγικό κόσµο.
Ζητείται πράσινη ποικιλία µε 500 ώρες ψύχους
Τα τελευταία χρόνια, µερίδα κόσµου έχει στραφεί σε κίτρινες και κόκκινες «πατενταρισµένες» ποικιλίες, οι οποίες κατά κανόνα έχουν µικρότερες απαιτήσεις σε ψύχους, ορισµένες στο όριο των 400 ωρών. Επίσης, αυτές οι ποικιλίες αρέσουν στην παγκόσµια αγορά και επεκτείνονται τα τελευταία χρόνια, προς όφελος τόσο των επιχειρήσεων που τις εµπορεύονται όπως και των παραγωγών.
«Οι παραγωγοί χρειαζόµαστε όµως και µια καλλιεργητική εναλλακτική που να είναι ας το πούµε… ελεύθερη θα εξηγήσει ο κύριος Ξυλογιάννης. «Έχουµε τα πανεπιστήµια, υπάρχει ο κόσµος να υποστηρίξει την έρευνα. Στην Ελλάδα, η Hayward αποτελεί άτυπα µονοπώλιο στα πράσινα, όµως αδυνατεί να ανταγωνιστεί τις υπόλοιπες ποικιλίες σε ώρες ψύχους», θα συµπληρώσει ο έµπειρος παραγωγός. Κάνοντας και έναν απολογισµό της περασµένης σεζόν, ο Άγγελος Ξυλογιάννης σηµείωσε πως όσα σχήµατα κατάφεραν να κάνουν εξαγωγές εκτός Ευρώπης, πλήρωσαν καλύτερα τον κόσµο, πολλές φορές σε επίπεδο τιµής κοντά στο 1,20 ευρώ το κιλό.
