Αν και ενδημικό στην Ευρώπη, το φυλλόφυλλο παραδοσιακά περιορίζονταν σε καλαμιώνες και δεν θεωρούνταν απειλή για τις καλλιέργειες. Ωστόσο, τώρα έχει προσαρμοστεί να τρέφεται με καλλιέργειες όπως τα ζαχαρότευτλα, οι πατάτες και ορισμένα λαχανικά, μεταδίδοντας την ασθένεια.
Σύμφωνα με τον Γερμανικό Σύνδεσμο Αγροτών (DBV), η κλίμακα της απειλής είναι διαφορετική από οτιδήποτε είχε παρατηρηθεί προηγουμένως στη γερμανική γεωργία. Περισσότερα από 100.000 εκτάρια μολύνθηκαν μόνο πέρυσι, δήλωσε ένας ειδικός του DBV στο Euractiv. Μια εκτεταμένη προσβολή εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε καλλιέργειες ζαχαρότευτλων στη Γερμανία το 2008, το φυλλόφυλλο έχει έκτοτε εξαπλωθεί στις πατάτες και τώρα αποτελεί αυξανόμενη απειλή για τις πιπεριές, τις ντομάτες, τα σέσκουλα, το σέλινο, τα σπαράγγια, τα κρεμμύδια και τα παντζάρια.
Μια βασική ανησυχία είναι η ικανότητα του εντόμου να διαχειμάζει σε καλλιέργειες δημητριακών όπως το σιτάρι. «Αυτό σημαίνει ότι είναι σχετικά δύσκολο να περιοριστεί αποτελεσματικά η εξάπλωση της ασθένειας μέσω μέτρων αμειψισποράς», προειδοποίησε η DBV.
Ο καθηγητής Δρ. Michael Rostás, εντομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, επιβεβαίωσε το φαινόμενο. «Η καλλιέργεια χειμερινού σιταριού μετά την καλλιέργεια ζαχαρότευτλων φαίνεται επίσης να ωφελεί το έντομο», δήλωσε στο Euractiv. «Οι νύμφες είναι στη συνέχεια σε θέση να βρουν τροφή στις ρίζες όλο το χρόνο».
Πρωτοεμφανίστηκε το ΄90 στη Γαλλία
Ενώ η Γερμανία είναι αυτή τη στιγμή η χώρα που έχει πληγεί περισσότερο, οι ειδικοί προειδοποιούν για πιθανή εξάπλωση σε όλη την Ευρώπη.
«Το έντομο εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως παράσιτο στην ανατολική Γαλλία τη δεκαετία του 1990», δήλωσε ο Rostás. «Εκεί περιγράφηκε για πρώτη φορά η ασθένεια SBR και εντοπίστηκαν τόσο ο παθογόνος όσο και ο φορέας».
Οι προοπτικές και αλλού είναι επίσης ανησυχητικές. «Περαιτέρω εξάπλωση του τζιτζίκιου και των ασθενειών που μεταδίδει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι αναμενόμενη», προειδοποίησε ο καθητηγής Rostás. «Ενδεχομένως όλες οι περιοχές όπου καλλιεργούνται ζαχαρότευτλα και πατάτες, πιθανώς ακόμη και ορισμένα λαχανικά, θα μπορούσαν να επηρεαστούν». Πρόσθεσε ότι η ταχεία αύξηση του πληθυσμού του εντόμου παραμένει ελάχιστα κατανοητή.
Η τρέχουσα συγκέντρωσή του στη νότια Γερμανία και την Ελβετία μπορεί να υποδηλώνει δυναμική που σχετίζεται με το κλίμα. «Μπορεί να προτιμά θερμότερες συνθήκες και έτσι να επωφελείται από την κλιματική αλλαγή», σημείωσε.
Έκκληση για νέες ποικιλίες καλλιεργειών
Το ξέσπασμα έχει εντείνει τις εκκλήσεις για κανονιστική μεταρρύθμιση που θα επιτρέπει τη χρήση νέων γονιδιωματικών τεχνικών (NGT) στην αναπαραγωγή φυτών.
«Η ανάπτυξη ανθεκτικών ποικιλιών είναι δυνατή μόνο μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο DBV. «Για να γίνει αυτό αποτελεσματικά, θα ήταν χρήσιμο να έχουμε πρόσβαση σε σύγχρονες τεχνικές αναπαραγωγής όπως το CRISPR/Cas».
Ο Rostás υποστηρίζει την προσέγγιση. «Θεωρώ την αναπαραγωγή νέων φυτικών ποικιλιών μέσω της επεξεργασίας γονιδιώματος εξαιρετικά αξιόλογη», είπε.
Ωστόσο, τα NGT παραμένουν αμφιλεγόμενα τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο. Στη Γερμανία, ο κυβερνητικός συνασπισμός είναι διχασμένος ως προς το εάν θα πρέπει να επισημαίνονται τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα, ενώ οι τριμερείς συνομιλίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη ρύθμιση των NGT συνεχίζονται στις Βρυξέλλες.
Εν τω μεταξύ, οι γερμανικές αρχές εξέδωσαν 120ήμερη άδεια έκτακτης ανάγκης για τη χρήση φυτοφαρμάκων στην καλλιέργεια πατάτας, μετά από παρόμοια έγκριση για τα ζαχαρότευτλα νωρίτερα τον Απρίλιο. Την περασμένη εβδομάδα, τα μέτρα επεκτάθηκαν ώστε να συμπεριλάβουν καρότα, παντζάρια και ποικιλίες λάχανου.
Ωστόσο, η DBV προειδοποίησε ότι τα «βραχυπρόθεσμα μέτρα» είναι απίθανο να αντιμετωπίσουν «την ευρύτερη διαρθρωτική πρόκληση που θέτει η ταχεία προσαρμογή και εξάπλωση του παρασίτου».
Πηγή: euractiv.com