Εντούτοις, σε παγκόσμιο επίπεδο οι δασμοί Τραμπ αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά το εμπόριο φρέσκων φρούτων και λαχανικών. Μιλώντας στη σελίδα Fruit Net ο Binard τόνισε ότι «Είναι σχετικά νωρίς για να αξιολογήσει κανείς την κατάσταση, αλλά υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να ειπωθούν από τώρα. Πλέον, όταν εξάγεις σε κάποια χώρα, εκτός και αν υπάρχει κάποια διμερής συμφωνία, όλοι πληρώνουν τους ίδιους δασμούς».
Όπως εξηγεί ο Binard, η επιβολή δασμών ύψους βάσης τουλάχιστον 10%, που σε μερικές χώρες είναι πολύ υψηλότεροι, ταλανίζουν σημαντικά τους μηχανισμούς του παγκόσμιου εμπορίου, ειδικά όσον αφορά τις πρακτικές καλής διακυβέρνησης. Όπως επισημαίνει ο Binard «Πράγματι οι ΗΠΑ είχαν χαμηλότερους δασμούς, αλλά είχε πολύ αυστηρότερους μηχανισμούς άμυνας για εισαγωγές στη χώρα. Από πλευράς Ευρώπης, οι εξαγωγές στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ταλανίζονται σημαντικά από τους απαιτητικούς κανονισμούς που επιβάλει. Δεν είναι μια ανοιχτή αγορά, αλλά μια αγορά με πολλούς κανόνες. Για παράδειγμα, ξεκινήσαμε να συζητάμε για ευρύτερη πρόσβαση για μίλα και αχλάδια το 2009, και έως και τώρα δεν έχουμε δει κάποιο αποτέλεσμα».
Από την άλλη, οι ΗΠΑ μπορούν να εξάγουν ελεύθερα προς την Ευρώπη, και παρά τους προβληματισμούς για τις νομοθεσίες που περιορίζουν τη χρήση ζιζανιοκτόνων στην Ευρώπη, αυτό είναι περισσότερο ένα πρόβλημα βιωσιμότητας και ζήτησης των πελατών, παρά ένα ζήτημα πρόσβασης στην αγορά. Κατά τον Binard, αυτά τα ζητήματα είχαν αναφερθεί από τους προμηθευτές στο Νότιο Ημισφαίριο, που είχαν προσαρμοστεί στις συνθήκες παραγωγής, και σε μικρότερο βαθμό απ’ αυτούς στο Βόρειο Ημισφαίριο. Μάλιστα, όπως επισημαίνει στο Fruitnet, ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση Τραμπ προσεγγίζει το θέμα της βιωσιμότητας θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο κενό στην προσέγγιση των ΗΠΑ, σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο.
Πιθανή αλλαγή εμπορικών καναλιών
Αναφορικά με τον ευρωπαϊκό κλάδο φρούτων και λαχανικών, ο Binard υπογράμμισε πως είναι σημαντικό οι επιχειρήσεις να παραμείνουν δραστήριες και να εκφράζουν τους προβληματισμούς τους, αφού τα φρούτα και τα λαχανικά αναμφίβολα αποτελούν μεγάλο μέρος των εμπορικών ευκαιριών, με την επιβολή δασμών να έχει σημαντικό αντίκτυπό. «Πρέπει να αναλογιστούμε και τις παράπλευρες επιπτώσεις, όπως τις συνέπειες για τους Αμερικάνους καταναλωτές. Υπάρχει η πιθανότητα ύφεσης και αυτό έχει ως αποτέλεσμα καθολικό αντίκτυπο, με πιθανότητα μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης».
Οι έξτρα χρεώσεις μπορεί να κάνουν την αγορά των ΗΠΑ λιγότερο ανταγωνιστική και ως εκ τούτου λιγότερο θελκτική για παραγωγούς νωπών οπωροκηπευτικών. Αυτό ενδεχομένως να έχει μακρυπρόθεσμες συνέπειες που θα αλλάξουν τις εμπορικές ροές, με μεγαλύτερους όγκους προϊόντων να στρέφονται προς εναλλακτικές αγορές, όπως η Ευρώπη, έχοντας ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη πίεση σ’ αυτές τις αγορές.
Ως προς αυτό ο Binard τονίζει ότι «Πρέπει να δούμε τις επιπτώσεις ντόμινο που θα έχει η κίνηση του Τραμπ, αφού η ΕΕ θα προετοιμάσει σίγουρα αντίμετρα, και ενδεχομένως να υπάρχουν και μερικές νομικές δυσκολίες. Θα έχουμε σίγουρα εξελίξεις στις επόμενες εβδομάδες με την αντίδραση της ΕΕ να αναμένεται άμεσα. Φυσικά, ο εμπορικός πόλεμος δεν αφορά μόνο την Ευρώπη, αλλά όλο τον κόσμο».
Ο άμεσος αντίκτυπος
Ο συνολικός όγκος εξαγωγών φρούτων και λαχανικών ευρωπαϊκής προέλευσης προς τις ΗΠΑ ανήλθε το 2024 σε 76.739 τόνους, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ήτοι αποτέλεσαν μόλις το 0,7% του συνόλου. Ο μικρός όγκος εξαγωγών αναμένεται να μετριάσει τον αντίκτυπο των δασμών βραχυπρόθεσμα. Τα φρέσκα προϊόντα της ΕΕ διακινήθηκαν κατά κύριο λόγο σε τοπικές αγορές και ως επί το πλείστων εντός της Γηραιάς Ηπείρου.
Αυτή η νέα κρίση μπορεί να δημιουργήσει νέες εξαγωγικές ευκαιρίες στην ευρύτερη «γειτονιά» της Ευρώπης, τη Λατινική Αμερική, την Ασία και στην Αφρική, σε προορισμούς όπου η ΕΕ έχει συνάψει συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου. Για την ώρα, η ΕΕ θα εστιάσει στην αύξηση της κατανάλωσης φρέσκων προϊόντων, τονίζοντας κυρίως τα υγειονομικά τους οφέλη.
Σχετικά με τις μελλοντικές προοπτικές, ο Binard αναφέρει ότι η Ευρώπη θα πρέπει να προσπαθήσει να ενισχύσει τη συνεργασία της με άλλες χώρες, όπως η Mercosur και η Ιαπωνία, αλλά και η Νοτιοανατολική Ασία, η λεκάνη της Μεσογείου και η Τουρκία.
Πληροφορίες από Fruitnet
