Συνέντευξη του Αγγελή Κοροβιλά στον Γιάννη Ρούπα
«Θέλω να έχω το θερµοκήπιό µου σε άριστη κατάσταση και αδυνατώ. Τα αγγούρια µου θέλω να τα έχω προσεγµένα, ταϊσµένα, ποτισµένα. Αντ’ αυτού λόγω έλλειψης εργατών ζω µία υποαπόδοση 25-30% και ένα προϊόν που αδυνατώ πια να το διατηρήσω στην πρώτη ποιοτική κατηγορία. Αυτό σηµαίνει πως µε τα λίγα χέρια που είναι διαθέσιµα, χάνω και σε αποδόσεις, χάνω και σε ποιότητα, και το εύλογο κέρδος µου εξανεµίζεται. Θα τελείωνα επίσης τη σεζόν µου νωρίτερα, άρα θα είχα λιγότερα λειτουργικά κόστη και θα ήµουν σε σαφώς καλύτερη κατάσταση. Αν δεν έχω χέρια, δώσε µου τότε τη δυνατότητα να αξιοποιήσω ροµπότ και θα σου βγάλω τη δουλειά που χρειάζεται µε αυτό το έλλειµµα χεριών. Αν δεν έχω τίποτα απ’ τα δύο, αδυνατώ να συνεχίσω» σηµείωνει µεταξύ άλλων ο Αγγελής Κοροβίλας, ένας υπερδραστήριος παραγωγός µαζί µε τον αδελφό του θερµοκηπιακών προϊόντων και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Φιλιατρών Μεσσηνίας, τον οποίο εµπιστεύονται εδώ και πολλά χρόνια όλες οι µεγάλες εταιρείες εισροών για την ανάπτυξη των προϊόντων τους.
Πότε ξεκίνησε η εµπλοκή σας µε τη γεωργία;
Η σταδιοδροµία µου στον αγροτικό χώρο ξεκίνησε µεν από ανάγκη αλλά συνεχίστηκε από επιθυµία. Ήµουν µόλις 13 ετών όταν µπήκα στα παπούτσια του πατέρα µου, ο οποίος δεν µπορούσε τότε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις. Έκτοτε, ποτέ δεν σταµάτησα, ενώ κλείνοντας τα 57 µου χρόνια, θα έχω συµπληρώσει 44 χρόνια. Μόνη µου διακοπή στην επαφή µε τα χωράφια ήταν ο πολύµηνος στρατός.
Ξεφυλλίστε και κατεβάστε σε υψηλή ανάλυση το τεύχος 35 του Fresher
Φαίνεται ότι τα καταφέρατε, αν κρίνει κανείς από το µέγεθος της µονάδας και συνολικά της επιχείρησής σας;
Μαζί µε τον αδερφό µου ξεχάσαµε τι σηµαίνει ζωή. Μόνη µας έννοια ήταν τα χωράφια και, στη συνέχεια, τα θερµοκήπιά µας. Σε όρους αξίας, το µέγιστο διαµορφώθηκε λίγο πριν την κρίση του 2009. Από κει και πέρα, και µεις και όλος ο αγροτικός κόσµος περάσαµε δύσκολα. Επειδή όµως δουλέψαµε σκληρά και υπολογίζαµε τα πάντα, φτιάξαµε µία υπερσύγχρονη µονάδα, η οποία τράβηξε και την προσοχή εταιρειών που ήθελαν να δοκιµάσουν τις επιδόσεις των προϊόντων τους.
∆ώστε µας αν µπορείτε µερικά παραδείγµατα.
Στο δικό µας θερµοκήπιο έχει δοκιµαστεί πριν λανσαριστεί η γνωστή ντοµάτα «Ελπίδα» του Αγροτικού Οίκου Σπύρου, ενώ πολλές εταιρείες δοκιµάζουν εδώ ποικιλίες αγγουριών. Επίσης τεστάρονται νέας γενιάς λιπάσµατα, σπόροι και προϊόντα φυτοπροστασίας. Θα µπορούσα να πω πως το 90% απ’ ό,τι κυκλοφορεί στην περιοχή έχει περάσει πρώτα από τα θερµοκήπιά µου. Στη πορεία προέκυψε η ενασχόλησή µου µε τα κοινά και εν τέλει η εκλογή µου σε πρόεδρο του Αγροτικού Συλλόγου Φιλιατρών.
Πόσα µέλη έχει ο Αγροτικός Σύλλογος;
Στην περιοχή καλλιεργούνται µόνο κηπευτικά; Ο Αγροτικός Σύλλογος έχει 192, αν θυµάµαι καλά, µέλη στα Φιλιατρά. Όσον αφορά τη σύσταση των µελών, περίπου το 80% καλλιεργεί κηπευτικά και ένα 20% ασχολείται µε την ελαιοκαλλιέργεια. Εγώ ως παραγωγός ασχολούµαι µε αγγούρια, ντοµάτες και καρπούζια. ∆ιαχειρίζοµαι και καλλιεργώ 50 στρέµµατα σε θερµοκήπια, υπαίθρια γύρω στα 30 στρέµµατα.
Τρεις περίεργες χρονιές για τα θερµοκηπιακά προϊόντα ήταν το 2022, το 2023 και το 2024.
Κάθε εξάµηνο ο σωστός παραγωγός βγάζει τα συν και τα πλην του. Μπορεί πολλοί από µας να είµαστε παλιάς σχολής και να µην τα έχουµε περάσει όλα στα κοµπιούτερ, αλλά όπως οι λογιστάδες κρατούν αρχεία µε τα φορολογικά στοιχεία, έτσι κάνουµε και µεις. Από το 1996 έως σήµερα, ξέρω από την πρώτη δραχµή που έχω εισπράξει µέχρι το τελευταίο ευρώ που έχω πληρώσει. Αφαίµαξη σαν αυτή που έχουµε υποστεί την τελευταία τριετία δεν έχω ξαναπεράσει.
Πρόσφατα, λάβαµε τηλεφώνηµα από νέα αγρότισσα από τη Μεσσηνία, η οποία αναφέρθηκε στα υψηλά µεροκάµατα που ζητούν οι εργάτες γης.
Το σύνολο σχεδόν των οργανωµένων και έµπειρων παραγωγών στην περιοχή µας, τείνουν τον Αύγουστο να βάλουν λουκέτο. Εµείς ως Αγροτικός Σύλλογος Φιλιατρών βγάλαµε προ λίγου καιρού µια ανακοίνωση µε το «κηδειόχαρτο» της αγροτικής παραγωγής. Γνωρίζουµε τι θα συµβεί στις 31 Αυγούστου.
Τι θα συµβεί δηλαδή;
Από 1η Σεπτεµβρίου και µετά, το 80% των θερµοκηπίων στη Μεσσηνία δεν θα µπορέσει να συνεχίσει την επιχειρηµατική του δραστηριότητα λόγω έλλειψης προσωπικού. Αυτό είναι το πρώτο κοµµάτι. Το δεύτερο κοµµάτι είναι πως όταν θα τραβήξουν την γραµµή εσόδων-εξόδων για να βγάλουν το λογαριασµό, εκεί θα αρχίσουν όλοι να ξυπνάνε απ’ το όνειρο. Τα πράγµατα πολλές φορές δεν είναι όπως τα λέει ο κάθε πολιτικός µέσω ανακοινώσεων, η πραγµατικότητα στον κάθε κλάδο βιώνεται στις οικονοµικές µονάδες. Εν προκειµένω στις θερµοκηπιακές εγκαταστάσεις. Αν κάνετε τώρα µία γύρα στις εκµεταλλεύσεις της περιοχής και στα γεωπονικά καταστήµατα, θα δείτε πόσο πολύ πιστώνουµε τον κόσµο, σε χαρτόκουτα, υλικά συσκευασίας, νάιλον και πολλά άλλα. Πραγµατικά υπάρχει κάποιος που πιστεύει πως η τρέχουσα κατάσταση είναι βιώσιµη;
Το έλλειµµα το έχετε ποσοτικοποιήσει; Να πείτε θέλω τόσους εργάτες ακόµα στη Μεσσηνία.
Εγώ θα πω πως στο Νοµό Μεσσηνίας χρειαζόµαστε περίπου 4.800 εργάτες γης για όλη την περίοδο καλλιέργειας, δηλαδή µια σεζόν. Τα νούµερα τα έχουµε βγάλει συλλογικά µε γεωπόνους, παραγωγούς και επιστήµονες σε σχέση πάντα µε τις ΜΑΕ που έχει ο καθένας, σταθµισµένα, νοικοκυρεµένα. Αυτή τη στιγµή δεν έχουµε διαθέσιµους ούτε τους µισούς, ούτε 2.400 άτοµα. Το χειρότερο βέβαια δεν είναι αυτό. Αυτό πες λύνεται. Το χειρότερο είναι πως επειδή ο εργάτης ξέρει πως τον έχεις ανάγκη, θα έρθει τι ωραία τι καλά, θα κάθεται, θα πληρώνεται.
Παρόµοια προβλήµατα υπήρχαν πέρυσι, ειδικά µε το κόστος πρώτων υλών. Γιατί φέτος να κλείσουν οι µονάδες, αφού δεν συνέβη πέρσι;
Γιατί πέρυσι υπήρχαν άλλες τιµές. Τα νούµερα φέτος είναι µειωµένα. Αν µπείτε να δείτε τα νούµερα στην ιστοσελίδα της Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών και συγκρίνετε, από έτος σε έτος, ποσότητες και τιµές ανά προϊόν και σε βάθος ορισµένου χρόνου, θα καταλάβετε πως φέτος το ταµείο είναι τόσο µείον που ένας επιχειρηµατίας δεν θα επένδυε ξανά στη δουλειά του, αλλά θα σηκωνόταν να αλλάξει κλάδο. Αν πάλι, δείτε το ισοζύγιο εξαγωγών σε όρους ποσότητας, θα δείτε πως όντως έχουν φύγει φέτος µεγαλύτερες ποσότητες αγροτικών προϊόντων, αλλά όταν πάµε να εξετάσουµε την αξία τους, βλέπουµε αρνητικές αποκλίσεις από έτος σε έτος µέχρι και 50%. Η γεωργία δυστυχώς όπως την ξέραµε µέχρι σήµερα τελείωσε.
Ο Αγγελής Κοροβίλας γεννήθηκε το 1968 στα Φιλιατρά. Είμαι παντρεμένος και έχει τρεις κόρες, ενώ ο αδερφός του Βασίλης έχει τρεις κόρες και ένα γιο. H κοινή επαγγελματική πορεία με τον αδερφό του ξεκίνησε το 1990 με νοικιασμένα κτήματα και στη συνέχεια με ιδιόκτητα.
Αν δεν έχω χέρια, δώσε μου τότε τη δυνατότητα να έχω ρομπότ
Θέλω να έχω το θερμοκήπιό μου σε άριστη κατάσταση και αδυνατώ. Τα αγγούρια μου θέλω να τα έχω προσεγμένα, ταϊσμένα, ποτισμένα. Αντ’ αυτού λόγω έλλειψης εργατών ζω μία υποαπόδοση 25-30% και ένα προϊόν που αδυνατώ πια να το διατηρήσω στην πρώτη ποιοτική κατηγορία. Αυτό σημαίνει πως με τα λίγα χέρια που είναι διαθέσιμα, χάνω και σε αποδόσεις, χάνω και σε ποιότητα, και το εύλογο κέρδος μου εξανεμίζεται. Θα τελείωνα επίσης τη σεζόν μου νωρίτερα, άρα θα είχα λιγότερα λειτουργικά κόστη και θα ήμουν σε σαφώς καλύτερη κατάσταση. Αν δεν έχω χέρια, δώσε μου τη δυνατότητα να αξιοποιήσω ρομπότ και θα σου βγάλω τη δουλειά που χρειάζεται με αυτό το έλλειμμα χεριών. Αν δεν έχω τίποτα απ’ τα δύο, αδυνατώ να συνεχίσω. Έμπαινες παλιά στο θερμοκήπιο και δεν υπήρχε ούτε σκόνη στο διάδρομο. Το είχαμε χειρουργείο. Και σήμερα φθάσαμε να είμαστε χοιροστάσιο. με πονάει αυτή η κατάσταση. Πρέπει να εγκαταλείψω το καράβι για να μη μου το πάρουνε. Εχω δαπανήσει 40 χρόνια δουλειάς στα θερμοκήπια. Ιδρώσαμε και ματώσαμε μαζί με τον αδελφό μου για να τα χτίσουμε. Εάν συνεχίσω λοιπόν να λειτουργώ με τέτοια έλλειψη εργατικού δυναμικού, με μαθηματική ακρίβεια θα μπω μέσα. Από κει και μετά, θα αρχίσει η φθίνουσα πορεία και σε 1-2 χρόνια θα τα έχουν πάρει όλα. Όμως δεν θέλω να μου πάρει τον κόπο κανένας. Καλύτερα να τα αφήσω να κοιμούνται, τουλάχιστον μέχρι να είμαστε σε θέση να καλλιεργήσουμε ξανά.
