Από τότε που η Γαλλία υποστήριξε το σχέδιο του Ραμπάτ για τη Δυτική Σαχάρα, οι γαλλομαροκινές σχέσεις έχουν πάρει την ανιούσα. Για να επισφραγίσει αυτή τη δυναμική, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προσκάλεσε το Μαρόκο να είναι ο προσκεκλημένος πρωταγωνιστής του Salon International de l’Agriculture, μιας από τις μεγαλύτερες γεωργικές εκθέσεις στην Ευρώπη. Για τους Ευρωπαίους παραγωγούς ντομάτας, όμως, αυτή η πρόσκληση είναι δύσκολο να «χωνευτεί.»
Οι εισαγωγές από το Μαρόκο, οι οποίες γνώρισαν έκρηξη τα τελευταία χρόνια λόγω των χαμηλότερων τιμών, της πτώσης της ευρωπαϊκής παραγωγής και της αυξανόμενης ζήτησης, κάνουν τους Ευρωπαίους αγρότες να αγωνιούν.
Το 2023, το Μαρόκο έγινε ο κορυφαίος εξαγωγέας φρέσκων ντοματών στην ΕΕ με 491.908 τόνους, αντιπροσωπεύοντας το 61% των εισαγωγών της ΕΕ σε όγκο. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η τάση αυτή θα επιταχυνθεί μέχρι το 2035. Οι μαροκινές ντομάτες εξάγονται κυρίως στη Γαλλία, επανεξάγονται συχνά από τη Γαλλία στην ΕΕ, κυρίως στη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες.
Μια πρόσφατη έκθεση του γαλλικού υπουργείου Γεωργίας κάλεσε τους εθνικούς παραγωγούς να συνεργαστούν με τους ομολόγους τους στην ΕΕ της ευρωπαϊκής ομάδας επαφής για τις ντομάτες, η οποία αποτελείται από παραγωγούς από τη Γαλλία, την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία.
Από ισπανικής πλευράς, ο εθνικός συντονισμός των οργανώσεων αγροτών, COAG, υπέβαλε πρόσφατα καταγγελία κατά του Μαρόκου, κατηγορώντας το ότι υπερβαίνει την ετήσια ποσόστωση των αφορολόγητων ντοματών κατά 230.000 τόνους ετησίως, με αποτέλεσμα η Ισπανία να χάνει 14 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Σύμφωνα με την έκθεση του γαλλικού υπουργείου, οι «πολλές διμερείς εκδηλώσεις που έχουν προγραμματιστεί για το 2025 μεταξύ των γαλλικών και μαροκινών αρχών θα μπορούσαν να προσφέρουν ευκαιρίες για να τεθούν αυτά τα ζητήματα».
Στόχος είναι να υπάρξει στοχευμένη αναθεώρηση της συμφωνίας συνεργασίας ΕΕ-Μαρόκου, που υπογράφηκε το 2012, η οποία ορίζει ετήσια δασμολογική ποσόστωση 285.000 τόνων ντομάτας που απαλλάσσεται πλήρως από δασμούς μεταξύ 1ης Οκτωβρίου και 31ης Μαΐου, δηλαδή εκτός της ευρωπαϊκής περιόδου παραγωγής.
Το δεξιό συνδικάτο Coordination rurale, το οποίο αναδείχθηκε ισχυρότερο από τις πρόσφατες εκλογές των οργανώσεων των αγροτών, πρωτοστατεί στην κίνηση κατά της μαροκινής ντομάτας και ζητά τον τερματισμό της συμφωνίας ΕΕ-Μαρόκου.
Είναι πιθανό η αγροτική ένωση, όπως κάθε χρόνο, να εκμεταλλευτεί την κάλυψη του Salon de l’Agriculture από τα μέσα ενημέρωσης για να περάσει τα μηνύματά της.
Τέλος για πρώτη φορά, η ομάδα γαλλομαροκινής φιλίας του Κοινοβουλίου προεδρεύεται από την Hélène Laporte, βουλευτή του ακροδεξιού κόμματος από τη μεγάλη περιοχή παραγωγής ντομάτας της νοτιοδυτικής Γαλλίας και ηγετική φυσιογνωμία στον αγώνα κατά της μαροκινής ντομάτας.
