Η νέα γενιά επιχειρηµατιών στα κηπευτικά αναλαµβάνει ένα ξεχωριστό ρίσκο, επενδύει στη συσκευασία, αναπτύσσει αισθητική και στοχεύει σε αγορές προστιθέµενης αξίας αντιλαµβανόµενη πως σε µια από τις πιο δύσκολες και ανταγωνιστικές αγορές, όπως είναι αυτή των νωπών αγροτικών προϊόντων, η έλλειψη διαφοροποίησης στο τελικό προϊόν µπορεί να στριµώξει επικίνδυνα τους συντελεστές της πρωτογενούς παραγωγής. Εδώ όλα γίνονται διαφορετικά απ’ ό,τι έχουν συνηθίσει οι θιασώτες της παλαιάς σχολής, της λαχαναγοράς, του τοπικού εµπόρου και του πάγκου της λαϊκής. Ο προγραµµατισµός γίνεται µε συµβόλαια που παράλληλα ρυθµίζουν την αναγκαία ρευστότητα, το µοντέλο της παραγωγής κατευθύνουν οι απαιτούµενες πιστοποιήσεις και η εξωστρέφεια γίνεται κοµµάτι της καθηµερινότητας των παραγωγών. Φυσικά αλλάζουν και οι οικονοµικές επιδόσεις, αφού αυτό το παραγωγικό µοντέλο ξεκλειδώνει υψηλότερους τζίρους και αναγνώριση στις αγορές.
Η εµπειρία της γενιάς αυτής και των ανερχόµενων παραγωγικών σχηµάτων, δείχνει πως όλες οι παραγωγές µπορούν να αναζητήσουν την τύχη τους στις διαδροµές της επωνυµίας και της προστιθέµενης αξίας. Από τα φυλλώδη λαχανικά και την επανάσταση στο πεδίο αυτό που επέφερε ο Αντώνης Βεζύρογλου µέσα σε µια 15ετή διαδροµή, τα συσκευασµένα και ενίοτε πολύχρωµα µπρόκολα και κουνουπίδια του Μάρκου Σαπουντζόγλου, τα επώνυµα διχτάκια µε τα κρεµµύδια του Παναγιώτη Αντωνάκη, τα κηπευτικά από νέα υβρίδια-αιχµής του Γιώργου ∆ρακόπουλου, η φρέσκια µατιά των αδερφών Αδαµόπουλων στην εύφορη γη της Κυπαρισσίας και τα συστηµατικά µοντέλα παραγωγής που εφαρµόζουν τα αδέλφια Αντωνάκη από την Κρήτη στη θερµοκηπιακή παραγωγή, αποτελούν µερικά µόνο από τα επιτυχηµένα παραδείγµατα που ακολουθούν το δικό τους δρόµο προστιθέµενης αξίας στις αγορές.
Η επανάσταση στα φυλλώδη λαχανικά ξεκίνησε στον Γιδά Ημαθίας
M ια σύγχρονη κάθετη εταιρεία παραγωγής, τυποποίησης και εµπορίας φρέσκων µικρών φυλλωδών λαχανικών στην Αλεξάνδρεια Ηµαθίας, µε ηγεµονικό µερίδιο αγοράς 75% και branded προϊόντα, που καλλιεργεί, µε ήπιες µεθόδους και φιλοπεριβαλλοντική προσέγγιση, περισσότερα από 10 διαφορετικά είδη baby φυλλωδών λαχανικών και διαθέτει και ευρεία γκάµα συσκευασµένων προϊόντων σαλάτας δηµιούργησε ο Αντώνης Βεζύρογλου, ο οποίος εκτιµά ότι η συγκεκριµένη αγορά θα µεγεθύνεται µε διψήφιο ποσοστό ετησίως και ετοιµάζει νέες επενδύσεις. Το σύνολο των στρεµµάτων που αξιοποιεί η εταιρεία αγγίζουν τα 800, από αυτά τα 130 είναι τα θερµοκήπια, 400 τα διχτυοκήπια και τα υπόλοιπα ανοικτές καλλιέργειες ενώ ο συνολικός όγκος παραγωγής αγγίζει τους 3.000 τόνους προϊόντων. Όπως ο ίδιος σηµειώνει στο πλαίσιο των επενδύσεων που ετοιµάζει είναι άλλα 100 στρέµµατα θερµοκήπια ώστε να επιµηκυνθεί η παραγωγή και το χειµώνα, γεγονός που θα οδηγήσει και σε αύξηση του τονάζ, ενώ το ύψος της επένδυσης είναι της τάξης των 5-6 εκατ. ευρώ και περιλαµβάνει µεταξύ άλλων εξοπλισµό άρδευσης, θέρµανσης, αγροτικά µηχανήµατα και τρακτέρ.
Κυριαρχούν τα baby φύλλα
Η καλλιέργεια των baby φύλλων στα Περιβόλια του Βεζύρογλου αντιπροσωπεύει το 70% – 75% των εκτάσεων της επιχείρησης, ενώ η κυριαρχία τους αποτυπώνεται και στις πωλήσεις, αλλά και την στρατηγική της εταιρείας. Σε ό,τι αφορά την γκάμα ο ίδιος σημειώνει: «Το νούμερο ένα είναι η baby ρόκα, ακολουθεί το baby σπανάκι και μετά είναι γενικότερα η κατηγορία των baby μαρουλιών, πράσινο, κόκκινο, crispy, μετά πάμε στο tatsoi, το οποίο το χρησιμοποιούμε εποχικά ένα τρίμηνο το καλοκαίρι σε αντικατάσταση του σπανακιού, τη βαλεριάνα, το φύλλο παντζαριού και τα τελευταία 2-3 χρόνια καλλιεργούμε επίσης φύλλα μουστάρδας, μιζούνας και baby λαχανίδα», ενώ στο αυτόνομο τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης, που έχει δημιουργήσει η εταιρεία, αναμένεται στα επόμενα χρόνια να αναπτυχθούν και άλλα είδη.
Ακόμη πιο κοντά στον καταναλωτή το επώνυμο μπρόκολο & κουνουπίδι
Aνθοί µπρόκολου και κουνουπιδιού τεµαχισµένοι και συσκευασµένοι προς άµεση διάθεση και ασυνήθιστες ποικιλίες πολύχρωµων κουνουπιδιών αλλά και το πορτοκαλί µπρόκολο ροµανέσκο αποτελούν τις πιο πρόσφατες επενδυτικές κινήσεις της MS Farm µε έδρα το ∆υτικό Πέλλας. Επικεφαλής της ο παραγωγός Μάρκος Σαπουντζόγλου, Αγρότης της Χρονιάς 2015 στον αντίστοιχο θεσµό της Agrenda κι ένας από τους µεγαλύτερους παραγωγούς µπρόκολου πανελλαδικά, ο οποίος συνολικά καλλιεργεί 1.000 στρέµµατα µε το προϊόν και άλλα 200 µε κουνουπίδι.
Αξίζει να σηµειωθεί ότι µέσα στο 2022 η εταιρεία του κ. Σαπουντζόγλου επένδυσε στην ενίσχυση των κτιριακών της εγκαταστάσεων κατά 1.100 τ.µ. και συνολικά διαθέτει 1.700 τ.µ. στεγασµένους χώρους. Στο πλαίσιο αυτό περιλαµβάνεται επίσης η απόκτηση µηχανολογικού εξοπλισµού για την ταξινόµηση των µεγεθών στο µπρόκολο αλλά και µηχανές συσκευασίας που διαχωρίζουν το προϊόν ανά τεµάχιο των 500 γρ. «Αυτό που θέλουν οι ξένες αγορές είναι σταθερή τιµή πώλησης στο ράφι του οπωροπωλείου γι’ αυτό και µας ζητούν προϊόν σταθερού βάρους, το οποίο διαθέτουµε συσκευασµένο», εξηγεί ο Μάρκος Σαπουντζόγλου µε την επένδυση να ανέρχεται στις 700 χιλ. ευρώ. Σύµφωνα επίσης µε τον κ. ίδιο, η εταιρεία του δραστηριοποιείται και στην εισαγωγή και διάθεση στην ελληνική αγορά του πορτοκαλί µπρόκολου ροµανέσκο. «Θα είµαστε οι µοναδικοί που θα το διαθέτουµε στην Ελλάδα. Ένα νέο προϊόν από τη Γαλλία που εκτός από το χρώµα διαφέρει και στη γεύση καθώς είναι πιο γλυκό σε σύγκριση µε το πράσινο ροµανέσκο», εξηγεί ο ίδιος, ενώ σε ό,τι αφορά τα πολύχρωµα κουνουπίδια (µοβ, πράσινο και πορτοκαλί) σηµειώνει: «Πρόκειται για ένα προϊόν που διατίθεται κυρίως κατά την εορταστική περίοδο. Η συγκοµιδή του ξεκινάει στο τέλος Νοεµβρίου και ολοκληρώνεται στα µέσα Ιανουαρίου».
Η MS Farm διατηρεί εξαγωγική παρουσία στη Νορβηγία, ενώ συνεργάζεται και µε εµπορική εταιρεία στη Ρουµανία, µέσω της οποίας τα προϊόντα της κατευθύνονται σε αλυσίδες όπως η Mega Image του οµίλου Ahold Delhaize. Οι εξαγωγές αποτελούν το 35% της ετήσιας παραγωγής ενώ το 50% πωλείται στα ελληνικά σούπερ µάρκετ. Το υπόλοιπο διοχετεύεται στις κεντρικές αγορές της χώρας.
Εμπειρία και τεχνογνωσία στο ελληνικό κρεμμύδι
Λαµβάνοντας το χρίσµα από τον πατέρα του, Ο οποίος διέθετε 30 στρέµµατα παραγωγής, ο Παναγιώτης Αντωνάκης ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στο κρεµµύδι, για να φτάσει ο ίδιος σήµερα να διαθέτει περί τα 1.000 στρέµµατα, ιδιόκτητα και ενοικιαζόµενα αγροτεµάχια, τα οποία καλλιεργεί µε ίδιες δυνάµεις. Η απόδοση ανά στρέµµα ανέρχεται σε περίπου 5-6 τόνους το στρέµµα αναλόγως µε τη χρονιά. Η Greek Onions παράγει έως και 6.000 τόνους κρεµµυδιών το χρόνο καθώς και κάποιες µικρές ποσότητες πατάτας. Το 65% της παραγωγής είναι κόκκινο κρεµµύδι και το υπόλοιπο είναι ξανθό και λευκό. Η παραγωγική περίοδος κατανέµεται στο χρονικό διάστηµα Μαΐου – Ιουνίου και στη συνέχεια τον Αύγουστο. Στη συνέχεια η παραγωγή αποθηκεύεται στα ψυγεία και διατίθεται σταδιακά στην αγορά κατά τη διάρκεια του έτους. Το 40% των κρεµµυδιών της Greek Onions εξάγεται σε αγορές όπως η Ρουµανία, η Γερµανία, η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Τσεχία, η Βουλγαρία και επί της ουσίας σε ένα µεγάλο µέρος ευρωπαϊκών χωρών.
Από το σπόρο ως το πιάτο εγγύηση στα λαχανικά
Με το brand Φάρµα Αχαΐας ∆ρακόπουλος ο Γιώργος ∆ρακόπουλος ανέπτυξε την εκµετάλλευση των 50 στρεµµάτων που παρέλαβε από τον πατέρα του στα Σαγαΐικα Αχαΐας.
Σήµερα ο ίδιος τρέχει µια πλήρως κάθετη δραστηριότητα από την σποροπαραγωγή και φύτευση, καλλιέργεια, διαλογή, συσκευασία / τυποποίηση λαχανικών στο δικό του συσκευαστήριο µε βάση 500 στρέµµατα µε νέες καλλιέργειες, νέες ποικιλίες και υβρίδια από τα χαρτοφυλάκια των µεγάλων εταιρειών αλλά και επενδύσεις στον στόλο των µηχανηµάτων και στις υποδοµές διαχείρισης των προϊόντων.
Στην γκάµα προϊόντων της Φάρµας Αχαΐας ∆ρακόπουλος ανήκουν µεταξύ άλλων προϊόντα όπως ντοµάτα, αγγούρι, αγγουράκι, µελιτζάνα, πιπεριά, κολοκύθες, κολοκυθάκι, αγκινάρα, φράουλα, πατάτα, καυκαλήθρα, σέλινο, σέλερι, σελινόριζα, πράσο, δυόσµος, άνηθος, παντζάρι, σπανάκι, καρότο και διάφορα άλλα φυλλώδη λαχανικά.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ίδιος, «το καλό µε την ποικιλία των προϊόντων είναι ότι σε κάνει πιο ισχυρό απέναντι στον πελάτη γιατί καλύπτεις µεγάλη γκάµα από τα προϊόντα που χρειάζεται και δεν χρειάζεται να απευθυνθεί αλλού. Επίσης µειώνεται το ρίσκο σε περίπτωση που ένα προϊόν δεν πάει καλά εµπορικά ή καλλιεργητικά. Το κακό είναι ότι είναι πολύ δύσκολο και επίπονο να τα διαχειριστεί κανείς, σε αυτό βοηθάει ένα λογισµικό µε το οποίο µπορείς να καταγραφείς τα πάντα από την σπορά µέχρι την πώληση του έτοιµου προϊόντος, έτσι µπορείς να έχεις ότι δεδοµένα θες ανά πάσα στιγµή. Με αυτό τον τρόπο κρατάς µε ακρίβεια την ιχνηλασιµότητα. Στόχος µου άλλωστε είναι πάντα η ποιότητα και η ασφάλεια αυτών που παράγω». Πελάτες της επιχείρησης είναι µεγάλα µανάβικα, εµπορικές επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης σε όλη την Ελλάδα και δυο αλυσίδες σούπερ µάρκετ.
Ο συνεταιρισμός Aelia Berries
Ανάμεσα στις υπόλοιπες δραστηριότητές του ο Γιώργος Δρακόπουλος είναι αντιπρόεδρος σε ένα νεοσύστατο συνεταιρισμό με διακριτικό τίτλο AELIA BERRIES και εξειδίκευση στις φράουλες, τις οποίες διαχειρίζεται για τους παραγωγούς, εξάγοντας την παραγωγή σε ποσοστό 85%.
Ανοίγει δρόμους σε φρούτα και λαχανικά η φρέσκια ματιά
Η αναζήτηση µίας διαφορετικής ζωής έφερε δύο αδέρφια, τον Νίκο και τον Πάνο Αδαµόπουλο, πίσω στην πατρογονική γη της Κυπαρισσίας. Αµφότεροι είχαν επιλέξει να δραστηριοποιηθούν στη µουσική, παίζοντας ντραµς. Ο µικρότερος, µάλιστα, ο Νίκος, συνεχίζει ακόµα και σήµερα συµµετέχοντας σε µεγάλες σκηνές, ενώ υπηρετεί ταυτόχρονα στον τοµέα των πωλήσεων και του µάρκετινγκ την οικογενειακή επιχείρηση που δηµιούργησαν µε τον αδελφό του Πάνο πριν από 12 χρόνια.
«Η προσπάθεια ξεκίνησε από τη στιγµή που είδαµε ότι η Αθήνα αποτελεί µία νεκρή πόλη για κάποιον που θα ήθελε να δραστηριοποιηθεί επαγγελµατικά εκεί. Έτσι, έγινε µία προσπάθεια µε τη βοήθεια της γιαγιάς µου για να εγκλιµατιστώ µε τις συνθήκες του πρωτογενούς τοµέα. Είχα ήδη αποκοµίσει εµπειρία, δουλεύοντας για χρόνια µαζί µε τον παππού µου, ο οποίος καλλιεργούσε καρπούζι και πατάτα από τη δεκαετία του ’70», αφηγείται ο Πάνος Αδαµόπουλος.
Στην πορεία οι Βrothers in Farms, επέλεξαν να αποτραβηχτούν από συνεργασίες µε µεγάλες επιχειρήσεις επεξεργασίας λαχανικών αλλά και µε εγχώριες αλυσίδες σούπερ µάρκετ, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον τους στις εξαγωγές. Έγινε ένα πρώτο βήµα µε την εξαγωγή iceberg στην Ολλανδία, καρπουζιού στη Γερµανία και πρόσφατα ίδρυσαν θυγατρική στο Ηνωµένο Βασίλειο, µέσω της οποίας θα προχωρήσουν στην εξαγωγή νωπών λαχανικών στη βρετανική αγορά σε επιλεγµένη επιχείρηση µε delicatessen προϊόντα. Παράλληλα Μέσα στο 2021 τα δύο αδέλφια δηµιούργησαν κουτί µε φρέσκα λαχανικά, τα οποία συγκοµίζονται το Σαββατοκύριακο και αποστέλλονται στους αποδέκτες κάθε ∆ευτέρα.
Το κτήµα των Brothers in Farms έχει έκταση 100 στρµ., καλλιεργούνται αρκετά διαφορετικά αγαθά, χειµερινά και θερινά φρούτα και λαχανικά, περιορισµένης παραγωγής όπως ενώ παράγεται και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Η επιχείρηση εκτός από υπαίθριες καλλιέργειες διαθέτει και στεγασµένες θερµοκηπιακές εγκαταστάσεις και το σύνολο της συγκοµιδής προέρχεται από ιδιοπαραγωγή.
Με σταθερά βάματα ανάπτυξης δίνει αποδόσεις το θερμοκήπιο
Ξεκίνησαν το 2010 δηµιουργώντας τη δική τους εταιρεία αγροτικών εφοδίων στην Ιεράπετρα. Οι αδελφοί Μανώλης και Μάνθος Αντωνάκης, προερχόµενοι από αγροτική οικογένεια, ολοκλήρωσαν σπουδές Λογιστικής και Γεωπονίας αντίστοιχα µε στόχο να αξιοποιήσουν κατά το βέλτιστο τη σύνδεση που είχαν µε τον πρωτογενή τοµέα. Το 2016 αποφάσισαν να εισέλθουν και στην παραγωγή µε τη δηµιουργία του πρώτου θερµοκηπίου παραγωγής ντοµάτας, επιφάνειας 25 στρεµµάτων. Στη συνέχεια εισήλθαν στην υδροπονία και το 2019 δηµιουργήθηκε η εταιρεία Golden Group µε δραστηριότητα στη συσκευασία των παραγόµενων προϊόντων. Το 2020 ίδρυσαν µία ακόµα εταιρεία µε την ονοµασία Hagron, η οποία δραστηριοποιείται στην εισαγωγή και διάθεση υποστρωµάτων για υδροπονικές καλλιέργειες.
Τα δύο αδέρφια έχουν σήµερα στην ιδιοκτησία τους συνολικά 80 στρέµµατα παραγωγής ντοµάτας beef, εκ των οποίων τα 40 στρέµµατα βασίζονται στη µέθοδο της υδροπονίας και µε την υλοποίηση επένδυσης που προβλέπεται να ξεκινήσει το 2023, η συνολική στεγασµένη επιφάνεια θα ανέλθει στα 110 στρέµµατα και η αµιγώς υδροπονική καλλιέργεια στα 70 στρέµµατα.
Σε ό,τι αφορά την υδροπονική παραγωγή σύµφωνα µε τον Μανώλη Αντωνάκη οι συγκοµιδές ξεκινούν από τέλος Σεπτεµβρίου και ολοκληρώνονται στο τέλος Αυγούστου µε απόδοση περίπου 30 τόνους ανά στρέµµα. Η ετήσια παραγωγή της εκµετάλλευσης ανέρχεται στους 2.000 τόνους ντοµάτας για το σύνολο των 80 στρεµµάτων, εκ των οποίων οι 1.000 τόνοι προέρχονται από την υδροπονική καλλιέργεια και οι υπόλοιποι 1.000 από τα συµβατικά θερµοκήπια.
Δύο υβρίδια beef ντομάτας στην αγορά
Οι παραγωγοί κινούνται στην αγορά με δύο διαφορετικούς τύπους υβριδίων ντομάτας, αμφότερες της ποικιλίας beef. Η πρώτη ντομάτα προέρχεται από το υβρίδιο Torry της Syngenta που παρουσιάζει ισχυρή ανθεκτικότητα καθώς απευθύνεται σε αγορές του εξωτερικού και η δεύτερη είναι η Ekstasis με μικρότερο χρόνο διατηρησιμότητας που απευθύνεται στην εσωτερική αγορά. «Την τελευταία πενταετία αυξάνουμε την παραγωγή μας κατά 15% ετησίως, προχωρώντας στη σταδιακή δημιουργία νέων εγκαταστάσεων. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε την παραγωγική μας δυναμική μ’ αυτόν το ρυθμό τα επόμενα χρόνια», αναφέρει ο Μανώλης Αντωνάκης. 
