Οι κορυφαίοι παραγωγοί
Κορυφαία παραγωγός πατάτας της Ε.Ε. για το 2023 αναδείχθηκε η Γερμανία, με 11,6 εκατομμύρια τόνους (24% του συνόλου), ενώ ακολουθούν η Γαλλία με 17,9% και η Ολλανδία με 13,4% της συνολικής συγκομιδής αντίστοιχα, με τις τρείς χώρες αθροιστικά να ευθύνονται για το 55,4% της παραγωγής πατάτας της ένωσης.
Χαμηλά στην λίστα βρίσκονται η Ελλάδα με 0,7% (16η θέση) και η Κύπρος με 0,2% (23η θέση), οι οποίες εκπροσωπούν λιγότερο από το 1% του συνόλου, ενώ ανύπαρκτη είναι η παραγωγή της Μάλτας και του Λουξεμβούργου.
Δεν επενδύουν στην οργανική πατάτα οι ευρωπαίοι καλλιεργητές
Κατατοπιστικά είναι τα στοιχεία της Eurostat αναφορικά με το τοπίο στην καλλιέργεια οργανικής πατάτας, αφού όπως αναφέρει η έρευνα της υπηρεσίας, από τα 9,1 εκατομμύρια αγροκτήματα που δραστηριοποιούνταν στην Ε.Ε. το 2020, μόλις το 1/9 ασχολούταν με την παραγωγή πατάτας, και από αυτά μόλις 25 χιλιάδες αξιοποίησαν οργανικές μεθόδους.
Σε επίπεδο χωρών οι αυστριακοί παραγωγοί ήταν αυτοί που φαίνεται να στράφηκαν περισσότερο σε οργανικές μεθόδους, αφού από τα 13.340 αγροκτήματα που ασχολούνταν με την καλλιέργεια πατάτας, τα 3.420 (25,6%) αξιοποίησαν βιολογικές μεθόδους.
Στην χώρα μας το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόλις 1%, με μόνο 140 από τα συνολικά 14.610 αγροκτήματα να ασχολούνται με την παραγωγή οργανικής πατάτας, ενώ στην Κύπρο 10 από τα συνολικά 1.410 με ποσοστό 0,7%.
Μείωση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, συγκέντρωση σε περιορισμένες χώρες
Η μείωση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων πατάτας είναι ραγδαία, με τα 3 εκατομμύρια εκτάρια γης του 2000, να μειώνονται σε μόλις 1,3 εκατομμύρια εκτάρια το 2023, με τις μόνες χώρες της Ε.Ε. που δεν βίωσαν διψήφιο ποσοστό πτώσης των εκτάσεων τους να είναι η Γαλλία, το Βέλγιο και η Δανία. Η μείωση της έκτασης αντικατοπτρίζεται και στην πτώση της συνολικής παραγωγής κατά 1/3 από το 2000.
Αρνητικό στοιχείο για την βιομηχανία πατάτας είναι και η συγκέντρωση του 70% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων σε μόλις 5 χώρες, την Γερμανία, το Βέλγιο, την Πολωνία, την Γαλλία και την Ολλανδία. Παράλληλα, πολλές χώρες φαίνεται να χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη πολλών μικρών αγροκτημάτων, με πιο έκδηλο παράδειγμα αυτό της Ρουμανίας, όπου ενώ το 2020 ήταν υπεύθυνη για το 1/3 της συνολικής παραγωγής, μόνο το 5,8% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων πατάτας της Ε.Ε. καλλιεργήθηκε εκεί το 2023.
3,8% η αξία της πατάτας για την αγροτική παραγωγή της Ε.Ε. το 2023
Η αξία των πατατών για το 2023 ανήλθε στα 19,4 δισεκατομμύρια ευρώ, εκπροσωπώντας το 3,8% της αγροτικής παραγωγής της Ε.Ε. για την ίδια περίοδο, με το 65% του ποσοστού αυτού να οφείλεται στην Γερμανία, την Ολλανδία και την Γαλλία.
Άξιο αναφοράς είναι πως παρότι η Γερμανία πάραξε 3 εκατομμύρια περισσότερους τόνους πατάτας από την Γαλλία, η αξία της συγκομιδής της δεύτερης ήταν κατά 104,9 εκατομμύρια ευρώ μεγαλύτερη.
Κυρίαρχες οι πρώιμες πατάτες στις εισαγωγές
Στο πεδίο των εισαγωγών κυριαρχεί το εμπόριο μεταξύ χωρών της Ε.Ε., με την αξία των συνολικών εισαγόμενων πατατών να αγγίζει τα 356,3 εκατομμύρια ευρώ το 2023, με το 58,8% του ποσού αυτού να αφορά πρώιμες πατάτες.
Σημαντικότερος εμπορικός συνεργάτης πρώιμων πατατών ήταν η Αίγυπτος, από την οποία προήλθε το 79,7% του εισαγόμενου όγκου, με το Ισραήλ να ακολουθεί από μακριά με 14,8%.
Όσον αφορά το συνολικό εμπόριο η Ε.Ε. παρουσίασε πλεόνασμα 307,3 εκατομμυρίων ευρώ το 2023, με τις πρώιμες πατάτες να είναι η μόνη κατηγορία όπου το ισοζύγιο ήταν αρνητικό, με τις εισαγωγές να υπερτερούν των εξαγωγών κατά 93,8 εκατομμύρια ευρώ.